Ứng dụng công nghệ thông tin vào việc nâng cao sức khỏe tinh thần cho học sinh trong trường học – Tâm lý học đường 4.0 BrainCare

VẤN ĐỀ

Vấn đề hiện tại

Nghiên cứu dịch tễ cho thấy 12-40% thanh thiếu niên ở Việt Nam mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần (Weiss et al., 2014; Nguyen et al., 2013). Thiếu hiểu biết, kỳ thị xã hội và dịch vụ hạn chế khiến nhiều trẻ không được điều trị kịp thời.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 12-20% trẻ em và thanh thiếu niên toàn cầu mắc các rối loạn tâm thần, với 1/2 bắt đầu trước tuổi 14. Áp lực học tập và các trào lưu xấu trên mạng làm tăng nguy cơ tự tử. Nghiên cứu ở Bà Rịa - Vũng Tàu (2013-2014) cho thấy 13,2% học sinh bị trầm cảm và 13% bị rối loạn lo âu do gia đình không hạnh phúc hoặc áp lực học tập. Năm 2016, nghiên cứu của Trần Thành Nam cho thấy 33,6% học sinh lớp 9 bị rối loạn lo âu, và nghiên cứu của Trần Thị Kim Huệ cho thấy 38,2% học sinh lớp 12 bị rối loạn lo âu.

 

Nghiên cứu của Bùi Thị Thoa tại huyện Đan Phượng (Hà Nội) cho thấy 54,5% học sinh "rất mong muốn" có phòng tư vấn tâm lý trong trường học. Năm 2023, nghiên cứu của Unicef Việt Nam cho thấy 15-30% thanh thiếu niên gặp vấn đề sức khỏe tâm thần, với trẻ em trai có tỉ lệ rối loạn hành vi cao hơn và trẻ em gái có tỉ lệ vấn đề cảm xúc cao hơn.

Mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần ở Việt Nam thiếu hụt dịch vụ dự phòng và phát hiện sớm. Các khu vực có tỷ lệ dân số dưới 19 tuổi cao nhất lại có dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần nghèo nàn nhất. Tỷ lệ bác sĩ tâm thần nhi là 1/4.000.000 người, gây khó khăn cho việc chăm sóc học sinh.

Sức khỏe tinh thần tốt giúp học sinh hứng thú học tập và cải thiện kết quả học tập. Từ năm 2005, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thiết lập các chính sách hỗ trợ sức khỏe tâm thần của học sinh. Tuy nhiên, việc thực hiện gặp nhiều khó khăn do thiếu các phòng tư vấn tâm lý có chuyên môn và nhân viên được đào tạo đầy đủ.

Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản và chương trình hành động nhằm hỗ trợ tâm lý trẻ em trong trường học như Thông tư 31/2017/TT-BGDĐT và Quyết định số 749/QĐ-TTg. Dù có sự quan tâm từ Chính phủ, cần đầu tư và triển khai hiệu quả hơn để đảm bảo các dịch vụ hỗ trợ tâm lý đáp ứng nhu cầu của học sinh.

 

GIẢI PHÁP

Giải pháp tổng quan

Thông qua việc ứng dụng công nghệ vào các bộ công cụ hiện đại và tiên tiến nhất trên thế giới đã được chuẩn hoá ở Việt Nam để theo dõi, sàng lọc, đánh giá tình trạng mức độ nhận thức, cảm xúc, hành vi của các em học sinh; phát hiện sớm các vấn đề tâm lý như: trầm cảm, lo âu học đường, rối loạn cảm xúc hành vi, rối loạn hưng trầm cảm, vấn đề lạm dụng internet và các chất kích thích, khó khăn trong học tập,... Từ đó xây dựng chương trình phòng ngừa cho nhà trường, hỗ trợ và đồng hành kịp thời cùng các em học sinh và các bậc phụ huynh. Ngoài ra, sản phẩm cũng phần nào hỗ trợ nhà trường trong việc thực hiện giáo dục hướng nghiệp và giáo dục giới tính cho các em học sinh.

Giải pháp này cũng sẽ đóng vai trò như một người bạn đồng hành bí mật giúp các em học sinh dễ dàng tâm sự, chia sẻ các vấn đề tâm lý tuổi dậy thì, kịp thời ngăn chặn các vấn đề tâm lý có xu hướng tiêu cực, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai và cuộc sống của các em. Đồng thời cũng sẽ đồng hành cùng nhà trường và các bậc phụ huynh trong việc hiểu và định hướng tâm lý tuổi dậy thì cho con em mình trong thời đại công nghệ số.

Đơn vị cũng sẽ phối hợp với ngành giáo dục trong việc hỗ trợ phát triển toàn diện cho các em học sinh, góp phần vào công cuộc đổi mới giáo dục toàn diện, đẩy mạnh sự phát triển, tiến bộ của xã hội, tạo giá trị kinh tế.